Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον και το Κλίμα (LIFE)
Τίτλος του έργου: Αποκατάσταση βαθέων υφάλων και απομάκρυνση απορριμμάτων στη Μεσόγειο θάλασσα -Ακρωνύμιο: LIFE21-NAT-IT-LIFE DREAM
Διάρκεια: 01/09/2022 – 31/08/2027
Συνολικός Προϋπολογισμός: € 5.308.472,89 €
Οι θαλάσσιοι βαθείς ύφαλοι είναι θεμελιώδεις βενθικοί βιότοποι που αναγνωρίζονται ότι δρουν ως καταβόθρες CO2 και προσελκύουν πανίδα με μεγάλη ποικιλία. Πολλαπλές πιέσεις απειλούν την υγεία αυτών των οικοτόπων και έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια των σχετικών οικολογικών λειτουργιών τους, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής αλλαγής, των αυξήσεων αλιείας και των απορριμμάτων. Ο στόχος του LIFE21-NAT-IT-LIFE DREAM είναι να εφαρμόσει μια καινοτόμο και βιώσιμη προσέγγιση για τον μετριασμό των ανθρωπογενών επιπτώσεων σε αυτούς τους οικοτόπους. Το LIFE21-NAT-IT-LIFE DREAM θα παρέχει υποστηρικτικές πληροφορίες για την επέκταση του δικτύου Natura 2000 σε ενδιαιτήματα βαθέων υδάτων, ώστε να προωθηθούν δράσεις προστασίας, ανάκτησης και διατήρησης. Επιπλέον, το έργο θα λειτουργήσει σε πιλοτικές τοποθεσίες με την ανάπτυξη τεχνητών δομών που στοχεύουν στη διευκόλυνση της ανάπτυξης ειδών που σχηματίζουν οι βαθείς ύφαλοι και στην απομάκρυνση των θαλάσσιων απορριμμάτων.
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας- Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης (RoT), είναι εταίρος του Έργου και, θα συνεισφέρει στην παρακολούθηση του έργου, στον τεχνικό συντονισμό, στην οικονομική και διοικητική διαχείριση, στην στρατηγική διάδοσης, στη συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών, στην αποκατάσταση και διατήρηση των βαθέων υφάλων, στην πρόληψη και συντήρησή τους καθώς και στην παρακολούθηση και αξιολόγηση ενώ αναφορικά με την βιωσιμότητα, αναπαραγωγιμότητα και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων του έργου η Περιφέρεια Θεσσαλίας (RoT) θα συμβάλει σημαντικά με την παρακολούθηση της κατάσταση του κοραλλιογενούς μέσω του NOUS (Undersea VisiOn Surveillance System). Η Περιφέρεια σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει το παραπάνω σύστημα όπως το χρησιμοποίησε και στο ναυάγιο της Περιστέρας μεταδίδοντας εικόνες του υποβρύχιου μουσείου της Αλοννήσου. Θα χρησιμοποιηθεί παρόμοιος εξοπλισμός πάνω από το MARS κοντά στο ναυάγιο της Περιστέρας και σε βάθος όπου είναι δυνατή η κατάδυση (δηλαδή σε περίπου 30 μέτρα βάθος). Αυτή η Δράση θα δείξει στους ενδιαφερόμενους και στο ευρύ κοινό τη διάδοση των προσπαθειών αποκατάστασης του κοραλλιογενούς υφάλου στο Θαλάσσιο Πάρκο που ενθαρρύνει την αναπαραγωγή των λύσεων αποκατάστασης του έργου LIFE DREAM και θα επιδείξει την αποτελεσματικότητά τους σε διαφορετικά πλαίσια.
Οι κύριοι στόχοι του Έργου είναι:
– Βελτίωση της βάσης γνώσεων για τους Βαθείς Ύφαλους και τους στρεσογόνους παράγοντες που απειλούν αυτόν τον βιότοπο
– Επέκταση του δικτύου N2000 με την ενσωμάτωση της προηγούμενης γνώσης και την απόκτηση νέων δεδομένων
– Διευκόλυνση και προώθηση της παθητικής και ενεργητικής αποκατάστασης των Βαθέων Υφάλων
– Αποτροπή της περαιτέρω συσσώρευσης απορριμμάτων
– Ενίσχυση των εννοιών της κυκλικής οικονομίας, ανακυκλώνοντας και επαναχρησιμοποιώντας τα θαλάσσια απορρίμματα που έχουν αφαιρεθεί
– Αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με την υγεία των ωκεανών και την ανθρώπινη ευημερία.
Τα αναμενόμενα αποτελέσματα είναι:
– Η ανάπτυξη μιας καινοτόμου και βιώσιμης προσέγγισης για τον μετριασμό της ανθρωπιστικής πίεσης στους βαθείς υφάλους και η προώθηση της ανάκτησής τους
– Η παραγωγή επιστημονικών δεδομένων και γνώσης για τους Βαθείς Υφάλους για τη διατήρηση της ροής από τους επιστήμονες στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων και την ενίσχυση της διαχείρισης και διακυβέρνησης των φυσικών πόρων
– Επέκταση του δικτύου Natura 2000 σε ενδιαιτήματα βαθιάς βενθικής περιοχής με συλλογή και παροχή πληροφοριών για την υποστήριξη του χαρακτηρισμού 2 νέων τοποθεσιών βαθέων υδάτων
– Εφαρμογή δράσεων αποκατάστασης (είτε ενεργητικές είτε παθητικές) που θα επεκτείνουν την επιφάνεια των οικοτόπων-στόχων και θα παρέχουν νέο υπόστρωμα για είδη που σχηματίζουν υφάλους
– Ανάπτυξη ενός πρωτοτύπου για την απομάκρυνση των θαλάσσιων απορριμμάτων και ενίσχυση της συνεργασίας με την αλιεία για να ακολουθήσει μια προοπτική κυκλικής οικονομίας και περαιτέρω ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση των απορριμμάτων που αφαιρέθηκαν
Επικοινωνία για το έργο (a.veneti@thessaly.gov.gr, f.katsiakou@thessaly.gov.gr )
Κοινοπραξία:
- Consiglio Nazionale delle Ricerche – Istituto di Scienze Marine (CNR/ISMAR) (IT)
- Università degli Studi di Bari Aldo Moro (IT)
- Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛ)
- Net European Consulting srls (IT)
- Ενάλεια Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΕΛ)
- Università Politecnica delle Marche (IT)
- Agencia Estatal Consejo Superior De Investigaciones Cientificas (ES)
- Università degli Studi di Napoli Federico II (IT)
- Regione Puglia (IT)
- Περιφέρεια Θεσσαλίας –Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΛ)
- Stazione Zoologica Anton Dohrn (IT)
- Federpesca – Federazione Nazionale delle Imprese di Pesca (IT)